Kənan Hacı

İndi mənim yerimə on səkkiz yaşın keyfini başqaları çıxarır. Mənim indiki yaşım on səkkiz yaşında bir oğlanın yaşının iki qatından çoxdur. Amma nə sirdisə, o on səkkiz yaşındakı oğlan arasındakı uzaqlıq qapanmır, qırılmır. Ömür isə lap çoxdan enişə başlayıb, enə biləcəyimiz bir hava limanı var – qocalıq... O da qismətimizdə varsa.

İndi məni yalnız yazmaq xoşbəxt edir. Yazmadıqca özümü son dərəcə mənasız, avara, tüfeyli bir bir məxluq kimi hiss edirəm. Amma on səkkiz yaşım olanda məni başqa şeylər xoşbəxt edirdi. Məsələn, gözəl qızlar, əyləncə, səyahət və s. Sevgi macəralarıyla zəngin olan gəncliyim atamın ölümüylə başa çatdı. Həmin gün mən gəncliyimlə əbədi olaraq vidalaşdım. Cəmi iyirmi dörd yaşım vardı. Valideynlərimlə aramdakı məsafə də qapanmayan uzaqlıqlardandır. Adamdan heç vaxt uzaq düşməyən isə yalnızlıqdır. Yalnızlıq tənhalıq demək deyil, tənhalıq başqa küçədə yaşayır. Kimsəsizlik də deyil, mən kimsəsizliyi doğulduğum kənddə qoyub çıxdım. Nə qədər paradoksal olsa da... Doğmaların bir anda yada çevrildiyini görmək çox ağırdır. Doğmalar yada çevriləndə yadlar doğmaya çevrilir. Şair demişkən, “yadlar gəlir doğma olur, yaxın olur”. Qohumluq müstəvisində yox, söz müstəvisində. Məni özünə doğma bilən insanları mən sözün vasitəsilə qazandım.

Yalnızlıq sonsuza qədər davam edən bir prosesdir, bu proses insanın öz içində gedir. Bu yalnızlıq insanın içində qələmin içindəki mürəkkəb kimidir, mürəkkəb nə zamansa tükənir, amma yalnızlıq mürəkkəbi qan kimi damarda dövr edir, beyni qidalandırır. İnsanlar öz mənasız söhbətləri ilə məni çox tez yorurlar, məhz buna görə ünsiyyətdən bacardıqca qaçıram. Çox az sayda insan var ki, mən onlarla söhbət edərkən mənəvi dincliyim pozulmur. Onlar da ədəbiyyat adamlarıdır. Amma bəzən başqa cür də olur. “Xalqlar dostluğu” metrosunun çıxışında daim qarmonu dizinin üstündə oturan yaşlı bir kişi oturur. Bu yaxınlarda yolum o tərəfdən düşmüşdü, metrodan çıxanda yenə onu gördüm, hansısa oyun havasını ifa edirdi, yoldan keçənlər ftulyarına qəpik-quruş atırdılar. Təxminən bir saata qədər onun yanında oturub çalğısını dinlədim. Ona hansısa sualı verməyə ürəyim gəlmədi. Qarmonun dillərində gəzişən minor notlar sanki qocanın həyatı kimi ritmə tabe olmurdu. Bu səs sanki uçurumun dibindən gəlirdi, qocanın içindəki tənhalıq uçurumundan zəifcəsinə, qırıq-qırıq eşidilirdi. Nimdaş pencəyinin cibinə bir manat basdım, xəfifcə gülümsədi. Bura yalnızlıqla tənhalığın kəsişdiyi küçəydi...

Qarmon mənim uğursuz məhəbbətim olub. Uşaqlıqda qarmon sinfində oxumuşam, yaxşı oxusam da sonradan bu açılıb-yığılan alət barmaqlarıma tabe olmadı. Bu kişinin mənə bu qədər doğma görünməsi bəlkə də elə uzaqlıqda qalmış uğursuz sevdanın, itkin düşmüş qarmonun xiffətindən doğurdu...

Uzaqlıqsa qapanmır ki, qapanmır. Bəlkə bunun üçün könüllü şəkildə tədricən itkin düşmək lazımdı, kimisə duyuq salmadan...