“Anam bu il martın 13-dən 24-dək Bakı Sağlamlıq Mərkəzinin (BSM) Reanimasiya şöbəsində müalicə alıb. Ona nə vaxtında doğru diaqnoz qoya biliblər, nə də normal xidmət göstərilib. Nəticədə anam 24 mart tarixində xəstəxanada vəfat edib”.

Bu iddia ilə “Qafqazinfo”ya jurnalist Cavid Məmmədov müraciət edib. 

Şikayətçi bildirib ki, valideyni-Məmmədova Mətanət İdris qızını xəstəxanaya yerləşdirən zaman ona əlavə 2 min manata yaxın ödəniş etməli olduğu deyilib: “Tibb müəssisəsindən mənə deyildi ki, icbari tibbi sığortanın Xidmətlər Zərfi çərçivəsində xəstəxanaya limit qoyulub və çox az pul ayrılır, bu vəsait isə xəstəyə keyfiyyətli xidmət göstərməyə imkan vermir. Buna görə də keyfiyyətli xidmət üçün əlavə 1500-2000 AZN ödəməliyik. Bununla razılaşdım, lakin elə həmin gün anamı xəstəxanaya yerləşdirdikdə məndən 3000 AZN tələb olundu. Həmin məbləği dərhal ödədik və yalnız bundan sonra anamı Reanimasiya şöbəsinə qəbul etdilər. Lakin təəssüf ki, keyfiyyətli xidmət elə sözdə qaldı. 

Xəstəxanada olduğumuz müddətdə ora kənardan təxminən 1250 AZN dəyərində dərman alıb verdik. Səbəbini soruşduqda isə bildirildi ki, İTS dərman vasitələrinin xərcini qarşılamır, xəstəxana dərmanları tender əsasında yalnız bir şirkətdən alır. Həmin şirkət isə yalnız müəyyən dərmanları tədarük edir. Vəziyyət o həddə çatmışdı ki, hətta Xidmətlər Zərfi təminatına daxil olan dərmanları belə almağımızı istədilər, etiraz etdikdə isə bunun “anlaşılmazlıq” olduğunu dedilər”.

Mərhumun oğlu əlavə edib ki, anasının xəstəxanada olduğu müddətdə göstərilən xidmətin keyfiyyəti ilə bağlı dəfələrlə şikayət edilsə də, hər dəfə yaranan problemləri “anlaşılmazlıq”la izah ediblər: “Məsələn, ilk günlərdə anama düzgün diaqnoz qoya bilmədilər, yalnız 5 gün sonra onun qanında təhlükəli infeksiya olduğu məlum oldu, halbuki xəstəxanada olduğu ilk 5 gün ərzində edilmiş analizlərin nəticələri səhv olaraq anamda infeksiyanın olmadığını göstərirdi. Beləliklə, xəstəxananın yanlış analizi səbəbindən anamın müalicəsində 5 günü itirmiş olduq, nəticədə koma vəziyyətinə düşdü. Martın 24-ü səhər saatlarında mənimlə əlaqə saxlayıb bildirdilər ki, xəstəxanaya 11000 AZN borcumuz yaranıb və bunun azı 3000 AZN-ni ödəməlisiniz. Soruşanda ki, bəs necə olub bu borc yığılıb və mənə xəbər etməmisiniz, zəng edən şəxs əsaslı izah verə bilmədi. Səhər ödənişin bir hissəsini etdik, axşam isə anamın vəfat etdiyi xəbəri gəldi. Beləliklə, bu müddətdə xəstəxanaya cəmi 6000 AZN ödəniş etdik”.  

C.Məmmədov xəstəxanadan ödənilən pula görə hesab-fakturanın verilməsini tələb etsə də, BSM-in bir-birini təkzib edən sənədlər təqdim etdiyini deyir: “Məlum oldu ki, 11000 AZN borcumuzun yaranması ilə bağlı iddialar əsassızdır. Lakin təqdim olunan bütün sənədlərdə qeyd olunan xidmətlərin böyük əksəriyyəti icbari tibbi sığortanın Xidmətlər Zərfi çərçivəsində təminata daxildir və qanunvericiliyə görə, zərfə daxil olan xidmətlərə görə vətəndaşdan ödəniş alınmamalıdır. 

İcbari tibbi sığorta tərəfindən BSM-ə 784 AZN (döş qəfəsi KT - 50 AZN, digər orqan və ya sistemlərin zədələnməsi ilə müşayiət olunan qırmızı qurd eşənəyi - 734 AZN) məbləğində ödəniş edilib. Xəstəxana iddia edir ki, həmin məbləğ müalicə həyata keçirmək üçün azlıq edir, məhz buna görə vətəndaşlardan ödəniş alınır. Əgər həqiqətən sığorta ödənişinin məbləği azdırsa, niyə BSM yanvar ayından etibarən Xidmətlər Zərfi çərçivəsində xidmət göstərir? Bu halda özəl müəssisələr kimi Xidmətlər Zərfi çərçivəsində xidmət göstərməkdən imtina etmək daha məntiqəuyğun olmazdımı?! Anamın xəstəliyi Xidmətlər Zərfi təminatına daxil olduğuna görə, onun Reanimasiyada yatışı üçün çəkilən xərclər də zərfdə müəyyən edilmiş qiymətlərə əsasən hesablanmalı və İTS tərəfindən qarşılanmalıdır. 

BSM iddia edir ki, guya anam üçün kənardan 3900 AZN-lik dərman alınıb və bu dərmanların pulu mənim ödədiyim məbləğdən çıxılıb. Halbuki özlərinin mənə təqdim etdikləri hesab-fakturada xərclərin bölgüsü fərqli göstərilib. Həmçinin xəstəxana anama 2100-2200 AZN dəyərində qan və qan komponentləri vurulduğunu bəyan edir. İddia edilir ki, anama 2 dəfə trombosit kütləsi köçürülüb. Hər kütlə isə guya Qan Bankından 600 AZN-ə alınır. Əslində bu xidmətə görə məndən vəsaitin alınması qanunsuz olub. Çünki qanunvericiliyə görə qanın, qan komponentlərinin donorluğu pulsuzdur, onların pulla satışı isə qadağandır”. 

O bildirib ki, ödəmiş olduğu 6000 AZN-in 1000 AZN-ni geri qaytarılıb. Cavid Məmmədov iddia edir ki, göstərilmiş eyni xidmətə görə həm İTS-dən, həm də ondan ödəniş alınıb, bu isə “Tibbi sığorta haqqında” Qanuna ziddir. O, BSM-dən qanunsuz olaraq alınmış artıq ödənişin geri qaytarılmasını tələb edir.

Şikayətlə bağlı Bakı Sağlamlıq Mərkəzinə müraciət etsək də, ittihamlara cavab ala bilmədik. Nə qədər qəribə olsa da, tibb müəssisəsinin Mətbuat xidmətindən bildirildi ki, mətbuatdan göndərilən sorğulara deyil, yalnız dövlət qurumlarından göndərilən rəsmi məktublara cavab verilir. Hər ehtimala qarşı sorğumuzu göndərmək üçün elektron poçt ünvanı istəsək də, məlum oldu ki, bunu qurumun Çağrı Mərkəzinə zəng edərək öyrənməliyik. 

Xəstəxanaya icbari tibbi sığorta çərçivəsində kifayət qədər vəsait ayrılmaması iddiaları ilə əlaqədar İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyinə ünvanladığımız sorğuya isə belə cavab aldıq: “Məmmədov Cavid Faiq oğlunun anası Məmmədova Mətanət İdris qızına Bakı Sağlamlıq Mərkəzində göstərilmiş tibbi xidmətlərə görə ödənilmiş məbləğin geri qaytarılması ilə bağlı İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyinə ünvanlandığı müraciətinə baxılıb. Agentlik tərəfindən 25.07.2025-ci il tarixində verilən rəsmi məktubda müraciətin araşdırılması zamanı vətəndaşın anası Məmmədova Mətanət İdris qızına Bakı Sağlamlıq Mərkəzində icbari tibbi sığorta çərçivəsində “Döş qəfəsi KT” və “Digər orqan və ya sistemlərin zədələnməsi” ilə müşayiət olunan stasionar tibbi xidmətlərin Nazirlər Kabinetinin (2020-ci il 10 yanvar, 5 nömrəli) qərarı ilə təsdiq olunmuş “İcbari tibbi sığorta üzrə Xidmətlər Zərfi” çərçivəsində icra olunduğu barədə məlumat verilib. Habelə qeyd edilib ki, Agentlik tərəfindən göstərilən tibbi xidmətə görə tibb müəssisəsinə ümumilkdə 784 manat məbləğində vəsait ödənilib. 

Vətəndaşa icbari tibbi sığortaya daxil olmayan digər tibbi xidmətlərin ödənişi ilə bağlı sözügedən tibb müəssisəsinə müraciət etməsi və eyni zamanda zəruri təsdiqedici sənədlərlə məhkəməyə müraciət etmək hüququnun da olduğu bildirilib”. 

***

Məqalənin saytımızda yayımlanmasından sonra İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyindən icbari tibbi sığorta çərçivəsində stasionar yatış zamanı tibbi xidmət və dərman təminatına limit qoyulması ilə bağlı məsələyə aydınlıq gətirilib: “Xidmətlər Zərfi çərçivəsində stasionar yatış zamanı tibbi xidmət alan vətəndaşlar üçün hər hansı limit tətbiq edilmir. Pasiyentə göstərilən tibbi xidmətlər onun səhhətinin bərpasına qədər davam etdirilir və həkimin göstərişinə əsasən vətəndaş evə buraxılır.
Stasionar müalicə dövründə dərman təminatına da hər hansı məhdudiyyət nəzərdə tutulmayıb. Dərman vasitələrinin təyinatı klinik protokollar və müvafiq qaydalar əsasında həyata keçirilir.

Qeyd edək ki, vətəndaşa icbari tibbi sığorta çərçivəsində “Döş qəfəsi KT” və “Digər orqan və ya sistemlərin zədələnməsi ilə müşayiət olunan stasionar tibbi xidmət” göstərilib. Həmin tibbi xidmətlərə görə ümumilikdə 784 manat məbləğində vəsait Bakı Sağlamlıq Mərkəzinə İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyi tərəfindən ödənilib”. 

***

Məsələ ilə bağlı Bakı Sağlamlıq Mərkəzindən bildirilib ki, xəstə Məmmədova Mətanət İdris qızı (58 yaş) 13 mart 2025-ci il tarixində çox ağır vəziyyətdə Bakı Sağlamlıq Mərkəzinə gətirilib, dərhal bir başa reanimasiya şöbəsinə yatışa verilib.

“Xəstənin “orqan və sistemlərin zədələnməsi ilə gedən sistem qırmızı qurd eşənəyi, sepsis, metabolik asidoz, kəskin böyrək çatışmazlığı, ağciyər-ürək çatışmazlığı, ensefalopatiya” diaqnozları və pansitopeniya ağırlaşması əsasında BSM-in reanimasiya şöbəsində müalicəsinə başlanılıb . Onun anamnezində 5 dəfə insult keçirdiyi və müxtəlif tibb müəsisələri tərəfindən müalicələr aldığı öyrənilib.

Xəstəyə revmatoloq, hematoloq, pulmonoloq, terapevt, reanimatoloq və nevroloq iştirakı ilə dəfələrlə konsilium olunub. Müalicə müddətində xəstənin qan dəyərlərinin və ümumi vəziyyətini nəzərə alaraq, digər dərman preparatları (antibakterial, antiviral, antifunqal, immünosupressivlər, steroidlər) ilə yanaşı 7 vahid eritrositar kütlə, 2 aferez trombosit, 8 təzə dondurulmuş plazma köçürülüb. Xəstənin vəziyyəti və xəstəyə olunan bütün tibbi müdaxilələr haqqında xəstə yaxınlarına dəfələrlə məlumat verilib. Xəstə yatışının 4-cü günündə ağciyər-ürək çatışmazlığı səbəbi ilə intubasiya edilərək süni tənəffüs aparatına qoşulub.

Aparılmış bütün tibbi müalicə və intensiv reanimasion tədbirlərə baxmayaraq xəstədə 24 mart 2025-ci il tarixində bioloji ölüm qeydə alınıb. Xəstəyə göstərilən tibbi xidmətlərin tam, adekvat və mövcud  klinik protokollara uyğun aparıldığı sənədlərlə təsdiqlənir. Xəstə yaxınlarına BSM-in Publik Hüquqi Şəxs təşkilati hüquqi formalı, özü-özünü maliyyələşdirən təsərrüfat hesablı tibb müəssisəsi olduğu izah olunub və xidmətlərin ödənişli əsaslarla göstərilməsi üçün xidmət müqaviləsi bağlanılıb, xidmət müqaviləsi xəstənin oğlu tərəfindən imzalanıb.

Əlavə olaraq bildiririk ki, BSM tərəfindən qan və qan komponentləri gəlir əldə etmək məqsədilə satılmır, yalnız xəstənin müalicəsi zamanı istifadə olunan qan və qan komponentlərinin hazırlanması xərci vətəndaş tərəfindən ödənilməlidir.

Biz rəsmi araşdırmaların aparılması və müvafiq ekspertizanın keçirilməsi üçün tibbi sənədlərin dövlət orqanlarına təqdim etməyə hazırıq”, - deyə məlumatda qeyd edilib.

Gülnar Əliyeva